de mythologische andromache

Adromache, echtgenote van de grootste held aan Trojaanse zijde, Hektor. Ze is de dochter van Aëtion, koning van het Cilicische Thebe. In de Trojaanse oorlog verloor ze haar vader, haar zeven broers en tenslotte ook haar echtgenoot, allen door de hand van Achilleus.

Na de dood van Hektor en de val van Troje wordt ze als oorlogsbuit aangewezen aan de zoon van Achilleus, Neoptolemos (ook wel Pyrrhos). Voordat ze door hem wordt meegevoerd, verliest ze ook nog haar zoontje Astyanax, die door de Grieken van de muur wordt geworpen om het geslacht van Priamos uit te roeien. Ze wordt de slavin en bedgenote van Neoptolemos en schenkt hem een zoon, Molossos. Na de dood van Neptolemos (deze wordt vermoord door Orestes) wordt het haar vergund te trouwen met Helenos, een andere zoon van Priamos. Samen met hem regeert ze over het Griekse Epiros.

uit: Van Achilleus tot Zeus (Thema's uit de klassieke mythologie in literatuur, muziek, beeldende kunst en theater) Eric M. Moormann & Wilfried Uitterhoeve, uitgeverij SUN 1990 - een aanrader (uit een geweldige reeks)!

orestes in andromache (racine)

Orestes Ik heb mijzelf bedrogen.

Vriend, kwel geen ongelukkige die van je houdt:

Hield ik mijn hartsgeheimen ooit voor jou verborgen?

Jij hebt mijn liefde zien ontvonken indertijd,

En toen zij later door haar vader Menelaos

Werd toegezegd aan Pyrrhus, omdat hij de wraak

Van diens familie had volvoerd, heb je het vlijmend

Verdriet gezien dat mij de zeeën overjoeg.

Tot overmaat van ramp zag ik toen jouw bereidheid

Om mij, beklagenswaardige, waarheen dan ook

Te volgen, mij voor wanshoopsdaden te behoeden,

Kortom: mij dagelijks te redden van de dood.

fragment Andromache (1667) Jean Racine

vertaling Laurens Spoor

andromache

schilderij van Jacques-Louis David 'Andromache rouwt om Hector' (1783)

Jean Racine (1639-1699) schreef op basis van Andromache (425 v.Chr) van Euripides (ca 480-406 v.Chr) zijn eigen interpretatie van de Griekse mythe.

vertaler Laurens Spoor:

'Hoewel het Frans in de loop der eeuwen minder is veranderd dan bijvoorbeeld het Nederlands, verschilt het 17e eeuwse Frans natuurlijk wel van dat van nu. Daarbij heeft de tragedie een eigen idioom, zeker de tragedie van Racine. Het classicistische Frans staat niet alleen van nature dichter bij het Latijn, Racine hanteert en stileert ook nog eens heel bewust een taalbeeld dat op het Latijn is geënt. Hij gaat in die zin terug naar de wortel (= racine) van het Frans, zoals hij dat door het navolgen van de klassieke treurspeldichters thematisch doet naar de wortel van de tragedie. Toch is het Frans van Racine zeker geen kunsttaal die, zoals onverlaten soms denken, vertaald zou moeten worden in een soort gewrongen Statenbijbel-Nederlands.

Het classicisme stelt orde en helderheid boven alles. Het Frans van Racine is eenvoudig en vloeiend. Uitgewogen en geladen. En met een minimale woordenschat.'